Artan nüfus artışının yaratığı gıda talebinin toprak üzerinde yaratığı baskı, iklim değişimlerinin tarımsal üzerim üzerindeki olumsuz etkisi, Covid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna savaşı gibi birkaç etken tarım ve gıdanın önemini bir anda bütün dünyada hissettirir oldu. Dünyanın jeopolitiği yüksek coğrafyasında yer alan ve insanlığın ilk defa tarım yapmaya başladığı bu topraklarda gıda arz güvencesi ve güvenliğinin önemi çok daha büyük önem taşımaktadır. Artık bir Milli Güvenlik sorunu haline gelen gıdaya erişim konusunun bütünlüklü olarak her yönü ile ele alınması ihtiyaç haline gelmiştir. Gıdanın üretildiği yer olan Toprak Bilimi ve Bitki Besleme konusunda çok yönlü araştırma yapan, Tarım tarihi konusunda ders veren bir hoca olarak omuzlarımda hissettiğim sorumlulukla Türkiye’nin Gıda Güvencesi Güvende mi? sorusunu sorarak derlediğim bilgi ve görüşlerimi bilginize sunmaya karar verdim.
Kitap 1961 yılından günümüze Türkiye’nin her yönü ile tarımsal veri değişimlerini Dünya verileri ile karşılaştırmalı olarak sunmaktadır. Bu kitap da Türkiye’nin toprak, bitki, orman, hayvan ve su ürünleri gibi doğal varlıkların durumu ile bölge ekosistemimiz, ekonomik varlığımız ve üretim miktarlarımız dünya verileri ile karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Ayrıca gıda güvencesini etkileyen, gübre, kimyevi ilaç, tarım teknolojisi gibi girdilerin mevcudiyeti analiz edildi. Sürdürülebilir geleceğe yönelik nüfus ve tarım ilişkisi ekseninde gıda arzı güvencesi, gıda güvenliği ve güvencesizliği bilimsel veriler ışığında analiz edildi. Kitap da güncel durum değerlendirmesi ile birlikte gıda güvencesini etkileyen bitkisel ve hayvansal gıda üretimimiz, bütünsel bir yaklaşımla potansiyel varlıklarımız, birey bazında ulaştırılabilir gıda durumu potansiyelimiz somut veriler ile değerlendirilip belirlendi. Ağırlıklı olarak FAO-STAT ve Tarım Bakanlığı verileri kullanılarak 1960’li yıllardan günümüze belirli tarımsal üretim verileri Dünya tarımsal üretim verileri ile karşılaştırılarak kendi kendine yeterlilik ve yetersizlik durumu tespit edildi. Bu kitapta Türkiye tarımı hakkında genel değerlendirmeler ile birlikte ileriye yönelik olası çözüm önerileri de sunulmaktadır.
Kitap önümüzdeki yıllarda açık bir şekilde insanlığın karşılaşacağı en ciddi sorun olacak olan gıda güvencesi konusunda, tarımsal biyolojik üretim potansiyelimiz ile gıda güvencesini etkileyen iklim, toprak ve yönetim modellerinin gelecekte gıda üretim süreçlerinin sürdürülebilmesi hususunda akademik ve bütüncül bir bilincin gelişmesine katkı sunacak niteliktedir. Kitap, Ziraat Fakülteleri öğrencilerinin, her düzeydeki tarım mühendislerinin, konuya özel ilgi duyan bireylerin, çiftçilerin, tarım politikaları ile ilgilenenlerin ve konudan bağımsız her bireyin rahatlıkla okuyup anlayabileceği bir kaynaktır. Aynı zamanda politika yapıcılara, yöneticilere ve tarım politikalarına yön veren karar mekanizmasındaki kişilere kaynak olabilecek çok önemli bir başvuru eseridir.
Kitapta geleceğe yönelik gıda güvenliğimiz güvencede mi sorusu ekseninde öneri ve stratejik yaklaşımlar aktarıldı. Kitap renkli baskı olup aşağıda belirtilen 15 bölümden oluşmaktadır.
Kitabın içindeki konular:
- Bölüm 1 Nüfus ve Tarım İlişkisi
- Bölüm 2 Tarımsal Üretim Alanları ve Toprak Varlığı
- Bölüm 3 Türkiye’nin Su Kaynakları Varlığı
- Bölüm 4 Türkiye’nin Bitkisel Üretim Durumu
- Bölüm 5 Türkiye Orman Varlığı ve Orman Alanlarının Gıda Güvencesindeki Yeri
- Bölüm 6 Türkiye Tarım Teknolojileri Varlığı
- Bölüm 7 Tarımsal İlaç ve Gübre Kullanımı
- Bölüm 8 Türkiye Hayvan Varlığı
- Bölüm 9 Dünya Gıda Üretimi ve İnsanlığın İhtiyacının Karşılanması Durumu
- Bölüm 10 Kişi Başına Günlük Kilokalori ve Protein Sağlama Durumu
- Bölüm 11 Gıda Güvencesi
- Bölüm 12 Gıda Güvencesi ve Güvencesizliği
- Bölüm 13 Gıda Güvencesi Ekseninde Tarımın Geleceği Nasıl Olacak? Zorunluluğu ve Önemi Azalmayan Tarım
- Bölüm 14 Gıda Güvencesini Tehdit Eden Temel Faktörler
- Bölüm 15 Sonuç ve Öneriler